воскресенье, 8 июля 2012 г.

Արվեստն ու դրա ճյուղերը



Արվեստը հասարակական գիտակցության ձև է, մարդու ստեղծագործ աշխատանքի և հոգևոր մշակույթի տեսակ, իրականությունը ճանաչելու յուրահատուկ եղանակ: Արվեստը իրականության արտացոլումն է գեղագիտորեն, գեղարվեստական կերպարների միջոցով:
Արվեստի արտացոլման առարկան իրականության գեղագիտական երևույթներն են: Միջնադարի հայ մեծ մտածող Դավիթ Անհաղթը արվեստները բաժանում է օգտակար և անօգուտ արվեստների: Արվեստի գործիչներից են Գարեգին Լևոնյանը, Սարգիս Մելիքսեթյանը և այլոք:

Արվեստի տեսակներն են թատրոնը, կինոարվեստը, երաժշտությունը, լուսանկարչությունը, կերպարվեստը, ճարտարապետությունը, պարը, գեղանկարչությունը, գրականությունը, հեռուստատեսությունը, դեկորատիվ-կիրառական արվեստը:

Թատրոնն արվեստի այնպիսի տեսակ է, որում աշխարհի գեղարվեստական յուրացումն իրականացվում է բեմական գործողության միջոցով: «Թատրոն» բառն ունի հունական ծագում և նշանակում է ներկայացման տեղ:

Կինոարվեստը նոր տեսակներից է, որն առաջացել է նախանցյալ դարավերջին: «Կինո» բառը ծագում է հունարեն «կինեո»` շարժել, շարժվել բառից: Արվեստի այս տեսակն այսպես է կոչվել, քանի որ կինոյի գյուտարարներ Լյումիեր եղբայրներին հաջողվել է շարժել պատկերները` դրանց կյանք հաղորդելով: 1895 թվականին մարդիկ առաջին անգամ պատին փակցված սավանի վրա տեսան դեպի իրենց սլացող շոգեքարշ: Հանդիսատեսներից շատերը նստատեղերից վեր թռան, քանի որ նրանց թվաց, որ ուր որ է շոգեքարշը կտրորի իրենց: Այդ պահից հետո սկսեցին կատարելագործել շարժանկարներ ցուցադրող գործիքները: 1930- ականներին «համր» նկարները դարձան «խոսուն», կինոյում կատարվեց պատկերի ու ձայնի համադրում, իսկ անցյալ դարի կեսերից սկսվեց գունավոր ֆիլմերի արտադրությունը: Կինոն դարձավ XX դարի ամենաազդեցիկ արվեստներից մեկը, իրականության վառ, գունեղ պատկերման իր կարողությամբ նվաճեց բազմաթիվ մարդկանց սրտերը:

Երաժշտությունը, ըստ որոշ մտածողների, արվեստի տեսակներից բարձրագույնն է, քանի որ այն հնարավորություն է տալիս անմիջականորեն զգալ ներդաշնակությունը, վեհ- գեղեցիկն ու տիեզերական անսահմանությունը` չդիմելով տարբեր ազգերի ներկայացուցիչներին միմյանցից բաժանող խոսքի օգնությանը:

Լուսանկարչություն. 1839 թվականին ֆրանսիացի գյուտարար Դագերն առաջին անգամ հանրության դատին ներկայացրեց արծաթյա թիթեղների վրա արմած պատկերներ: Դրանք առաջին լուսանկարներին էին, որոնց վրա պատկերված էին Լուվրը, Փարիզի Աստվածամոր տաճարը, Սենայի ափը և այլն: Այդ ժամանակից ի վեր լուսանկարչական ապարատները մեծ զարգացում են ապրել: Լուսանկարչական արվեստի խնդիրն է հոգևոր բովանդակություն դնել արտապատկերվող իրականության մեջ, դիտորդին փոխանցել ոչ միայն ոչ այնքան իրականության  արտապատկերը, որքան այդ իրականության հանդեպ լուսանկարիչ- հեղինակի վերաբերմունքը:

Ճարտարապետությունն արվեստ է, որի նպատակն է իրական տարածության  ձևավորումը գեղեցկության կանոնների համաձայն, այնպիսի կառույցների ստեղծումը, որոնք և´ հարմարավետ են, և´ ներդաշնակ:

Պարը երաժշտության «արձագանքն է», ռիթմիկ մեղեդու ազդեցությամբ մարդկային մարմնի շարժումների ամբողջությունը, որը բացահայտում է մարդկանց բնավորությունը, հոգեվիճակները, զգացմունքներն ու մտքերը և այլն

Գեղանկարչությունը հարթության վրա իրական աշխարհի պատկերումն է, որին հասնելու համար նկարիչը լուծում է բազմաթիվ խնդիրներ. Հեռանկար, լույս, ստվեր, գույների համադրություն և այլն:

Գրականությունը իրականության գեղարվեստական վերարտադրումն է խոսքի միջոցով:

Հեռուստատեսությունն իրականության վերարտադրումն է ու դրա փոխանցումը բավական մեծ հեռավորությունների վրա:

Դեկորատիվ- կիրառական արվեստի նպատակն է ստեղծել կենցաղի առարկաներ և ձևավորել մարդու միջավայրը գեղեցիկ կանոններով:

Комментариев нет:

Отправить комментарий