суббота, 28 июля 2012 г.

Ժան-Պոլ Սարտր


Ժան-Պոլ Սարտրը ծնվել է Փարիզում և եղել է ընտանիքի միակ զավակը: Նրա հայրը Ժան-Բատիստ Սարտրը ֆրանսիայի ռազմա- ծովային ուժերի հրամանատարն էր, մայրը եղել է Աննա-Մարիյա Շվեյցերը: Ժան-Պոլ Սարտրը ընդամենը 15 ամսեկան էր, որ մահացավ նրա հայրը: Ընտանիքը տեղափոխվեց Մյոդնի:
Սարտերը կրթություն է ստացել Լա-Ռոշելի քոլեջում, ավարտել է բարձրագույն նորմալ դպրոցը Փարիզում և փիլիսոփայությունից դիսերտացիա պաշտպանել: 1934 թվականին վերապատրաստվել է Բեռլինի ֆրանսիական ինստիտուտում:
Դասավանդել է փիլիսոփայություն Ֆրանսիայի տարբեր կրթօջախներում(1929-1939 և 1941-1944 թթ.): 1944 թվականից Սարտերը իրեն նվիրել է գրական աշխատանքին: Դեռ ուսանողական տարիներից նա ծանոթացել էր Սիմոնա դե Բովուարի հետ, ով ոչ միայն նրա կյանքի ուղեկիցն էր, այլև գաղափարակիցը:
Սիմոնա դե Բովուարի և Մորիս Պերլո- Պոնյիի հետ նա հիմնեց «Նոր ժամանակներ» ամսագիրը: 1952 թվականին Սարտրը ելույթ ունեցավ իբրև խաղաղության կողմնակից Վիեննայի խաղաղության կոնգրեսում: 1953 թվականին ընտրվեց Համաշխարհային խաղաղության խորհրդի անդամ: Հետագայում, ֆրանսիական նացիոնալիստների ահաբեկեցին նրան և պայթեցրին Փարիզի կենտրոնում գտնվող տունը: 1956 թվականին Սարտերը և «Նոր ժամանակներ» ամսագրի խմբագրությունը ձևափոխվեցին, ի տարբերություն Կամյուի պաշտպանեցին ալժիրյան ժողովրդի անկախության ձգտումը, հաստատելով ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը: Սարտրը ակտիվորեն պաշտպանում էր Կուբայի հեղափոխությունը 1959 թվականին: 1960 թվականի հունիսին Սարտրը գրեց 16 հոդված «Փոթորիկ շաքարի վրա» վերնագրով: Սարտրը 1968 թվականի ֆրանսիական հեղափոխության ակտիվ մասնակիցն էր:1964 թվականին Սարտրը արժանացել է Նոբելյան մրցանակի, սակայն հրաժարվել է, ասելով որ չի ցանկանում կասկածի տակ դնել իր անկախությունը: Հերթական բողոքի ակցիայի ժամանակ ոստիկանները ձերբակալում են Սարտրին: Երբ այդ մասին իմանում է Շառլ դը Գոլը հրամայում է ազատ արձակել Սարտրին, ասելով,-«Ֆրանսիան Վոլտերներին չի կալանավորում»:
Ժան-Պոլ Սարտրը վախճանվել է 1980 թվականին: Ինչպես որ ինքը ցանկացել էր պաշտոնական թաղում չի եղել, սակայն ներկա էին 50 հազարից ավելի քաղաքացիներ:

Ժան-Պոլ Սարտրի մտքերից

Ես ինքս եմ իմ ազատությունը:

Ես միշտ կարող եմ ընտրել, բայց ես պետք է իմանամ, որ նույնիսկ այն ժամանակ, երբ ես ոչինչ չեմ ընտրում, այնուամենայնիվ` ընտրում եմ:

Կյանքի իմաստ չկա, ես ինքնուրույն պետք է դա ստեղծեմ:





Комментариев нет:

Отправить комментарий